Vrijdag 8 november

Goedemorgen allemaal!

Tja, en toen was het alweer de laatste dag van de vakantie. De laatste volle dag dat we mochten verblijven in dit prachtige Nepal. De laatste dag dat we een rondleiding hadden in Kathmandu. De laatste dag….. Een vreemd idee. We hebben het gevoel dat we al maanden aan het rondtrekken zijn en elk moment Pema, Bijaya of Rezjenda tegen het lijf kunnen lopen. Maar niks van alles, morgenmiddag vliegen we ‘gewoon’ weer terug naar Nederland. Maar we hebben vandaag natuurlijk nog.

Vanmorgen konden we een beetje uitslapen voor de verandering. Santosh en Dil zouden vandaag om half tien bij de lobby van het hotel staan. En dat betekent dus lekker uitslapen. We hadden we wekker natuurlijk wel gezet. Zonder dat apparaat zouden we nooit op tijd zijn. We waren beide lekker vroeg wakker en hebben het heel rustig aan gedaan. Lekker ontbeten in het restaurantje, rustig ons klaar gemaakt en stipt om half 10 stonden we klaar. Er stonden vandaag in ieder geval drie historisch of cultureel belangrijke plekken in Kathmandu op het programma. Maar voordat we echt gingen beginnen wilden we nog wat kaartjes posten. En dat gaat niet zoals in Nederland. Je moet hiervoor naar het postkantoor. En daar is er geloof ik maar eentje van in Kathmandu. We reden dus weer de drukte in en moesten op zo ongeveer de drukste straat van Kathmandu uitstappen. Toen een heel klein stukje lopen en daar stonden we dan al bij het postkantoor. We wilden direct naar binnen lopen maar Santosh hield ons tegen. De postzegels kopen en de kaartjes posten moest buiten. In een piepklein hokje met tralies zaten drie mannen die ons konden helpen. We gaven aan waar de post naartoe moest, kochten de postzegels, plakten ze op de kaartjes en gaven ze terug aan een van de drie mannen. Die mikte ze op een stapel en dat was het. We hopen van ganzen harte dat er echt iets mee wordt gedaan. Iedereen moet in ieder geval minimaal anderhalve week wachten. Even later zaten we weer in de geluiddempende en met airco voorziende bus van Dil en reden we naar het eerste echte historische punt van vandaag.

Het duurde ongeveer een half uur toen we daar aan kwamen. En ‘daar’ is Pattan. Een van de koningsteden van Nepal. Tegenwoordig helemaal aan Kathmandu vast gegroeid. En de eerste blik op deze plek was waanzinnig mooi. Ineens zagen we allemaal tempels in vershillende bouwstijlen.

Santosh kocht eerste entreekaartjes en toen liepen we deze wijk in. We begonnen meteen vragen te stellen en foto’s te maken. Waar je ook keek, overal stonden tempels. Ik was er gewoon een beetje stil van en ben maar op een murtje gaan zitten in de schaduw. Vanaf daar had ik een mooi uitzicht over het plein met de tempels. Daar hebben we toch best een tijdje gezeten gewoon om te genieten van deze bijzondere en rustige plek. Santosh vroeg of we weer verder konden gaan, er waren in Pattan nog meer mooie plekken te bewonderen. We liepen een stukje door en in een klein straatje was een nog kleiner poortje. We liepen er doorheen en na en klein gangetje kwamen we ineens in een prachtige binnenplaats met hierin een hele mooie gouden boeddhistische tempel. De sfeer was sereen, er waren boeddhisten mantra’s aan het oplezen, je hoorde geen geluiden van de hectische binnenstad meer. Duiven vlogen rond. Prachtig. We hebben alles goed kunnen bekijken en zijn daarna weer verder gegaan.

Santosh kende Pattan goed. Hij wist ook wat er hier te koop was en had van tevoren gevraagd welke winkels kwalitatief goede, authentieke objecten verkochten. Dat hadden we hem gevraagd. We wilden nog een paar mooie herinneringen aan dit prachtige land en deze geweldige reis kopen. Alleen in het enorme aanbod van plastic, namaak en ‘made in China’ wisten we niet hoe we zo’n klein winkeltje moesten beoordelen. Santosh wist dit wel en nam ons mee naar diverse winkeltjes. Eentje was ergens in een steegje. We wilden voor onze verzameling nog een masker kopen. Dit winkeltje was piepklein en he-le-maal behangen met maskers. De meeste waren hindoe-maskers. De verschillende goden. Half mens half olifant, tijger etc. Van kleine tot heel erg grote. Sommige blank hout, andere helemaal beschilderd. Pfffff, we wisten niet waar we moesten kijken. En ineens zag Leonie, tussen alle maskers een pracht-exemplaar. Voor in de winkel, eigenlijk gewoon buiten op de stoep, op de grond. We waren er al langs gelopen. Het was een (echt) schedel van een berggeit met de hoorns er aan, Ingelegd met verschillende metalen details. Het leuke hiervan is dat ik zo’n soort masker al eens eerder had gezien. Tijdens onze trektocht door de Annapurna hadden we gegeten in een restaurantje in het plaatsje Gorepani. Daar hing ook zo’n masker alleen die was niet te koop. Ik vond hem toen al geweldig en heb er zelfs foto’s van gemaakt. Ik kon mijn geluk niet op dat ik hem nu in het winkeltje zag liggen. Maar…. dat kon ik niet laten merken natuurlijk want we moesten het nog over de prijs hebben. Het grote afdingen was begonnen. Santosh bleek daar een held in. En ikzelf deed ook een beetje mee. Na een beetje heen en weer getiktak, moeilijk kijken kwamen we tot een goede prijs. De verkoper blij en ik ook blij. Zo hoort het natuurlijk. Santosh was ook tevreden. Hij had het idee dat we een prima prijs hadden betaald. Zo zijn we nog een aantal winkeltjes ingelopen en Santosh en ik werkten steeds erg lollig samen. Dat heeft ons een boel geld bespaard kan ik wel zeggen.

We liepen weer terug naar het plein waar we waren begonnen toen ik ineens iets op mn rug voelde landen. Was het natuurlijk een enorme flats van een duif die me gericht oner vuur had genomen. Mijn hele rug was een smerige bende en we moesten nog een paar keer in die mooie bus van Dil. Snel besloten we om ook een nieuw shirt voor me te kopen. Een winkeltje was snel gevonden, Sanosh begon weer af te dingen en in no time had ik een mooie Adidas sport shirt voor 3,5 euro gekocht 😉 Snel omgekleed in de bus, op naar de volgende plek voor vandaag.

Deze volgende plek was een, voor ons christelijk georiënteerde westerlingen, heel bijzondere plek. We gingen naar een plek waar de overleden mensen uit de hele Kathmandu vallei gecremeerd werden. Veruit de meeste mensen hier zijn hindoeïstisch, dus het afscheid nemen van de overledenen gaat ook op de hindoestaanse manier. Dil had de bus geparkeerd en na een korte wandeling naar een rivier zagen we, aan de overkant van de rivier, allemaal plateaus van steen. Op een aantal van die plateaus lag een stapel hout, op een aantal andere lag op die stapel hout een in doeken gewikkeld overleden persoon en was de houtstapel in brand gestoken waarbij familie en vrienden hiernaast afscheid namen. Zo worden hier de mensen gecremeerd.

We moesten eerst even wennen aan dit gegeven, vooral ook omdat het zo publiekelijk gebeurt. Toen we een beetje onze gedachten weer geordend hadden hebben we daar rondgelopen om te zien wat er zich nog allemaal af speelt als er afscheid genomen wordt. Het was zo openbaar dat ik alle facetten heb kunnen zien. Van het wassen van de overledene met water uit de rivier om eventuele zonden weg te spoelen, naar het inwikkelen in diverse doeken, het afscheid nemen met de hele familie, het plaatsen van de overledene op de houtstapel, het in brand steken van de houtstapel tot het weer schoonspoelen van het plateau zodat een andere overledene gecremeerd kon worden.

En dat alles openbaar. Vanaf onze kant van de rivier konden we alles goed zien en mochten we het bekijken, foto’s maken etc. Dit is gewoon onderdeel van het leven. Het is zelfs zo normaal dat er verschillende mensen in de rivier stonden om te zoeken naar eventuele waardevolle objecten die meegecremeerd werden zodat ze die zelf weer konden gebruiken of verkopen. Zelfs kinderen waren aan het zoeken. De een zijn dood is de ander zijn brood. Aan onze kant van de rivier liepen koeien over de straat, liepen er makaken rond en waren (ook lokale mensen) aan het kijken naar de rituelen.

Nadat we alles hadden gezien zijn we weer naar de parkeerplaats gelopen en reden we naar de laatste culturele bestemming van deze dag, ook de laatste bestemming van onze waanzinnige vakantie. En ook deze bestemming was bijzonder. Het was de drie-na-grootste stoepa van de wereld en de grootste van Nepal. Middenin Kathmandu zagen we een enorm wit bouwwerk met duizenden gebedsvlaggen. Onvoorstelbaar groot. Een grote ronde witte koepel met een gouden toren daar bovenop. Hier omheen liepen honderden boeddhisten. Sommige in stilte, andere mompelden diverse mantra’s terwijl ze aan de gebedsrollen aan de zijkant van de stoepa draaiden. Allemaal liepen ze met de klok mee. Ook wij liepen mee en hebben de stoepa goed kunnen bekijken. Toen we alles hadden bekeken zijn we naar een restaurantje gelopen. Op het dakterras hadden we een mooi overzicht over de stoepa en zagen we al die honderden mensen rondom het gebouw lopen.

Het was inmiddels al een uur of 4 geworden en het werd tijd om weer terug te gaan naar het hotel. 4 uur betekent spits in Kathmandu. En dat hebben we nu ook weer meegemaakt. Wat een drukte overal. Iedereen was aan het toeteren dat het een lieve lust was. Alles rijdt dwars door elkaar heen. Je wordt links en rechts gepasseerd maar het bijzondere is: ze raken elkaar niet. We hebben in al die tijd dat we hier waren slecht 1 keer gezien dat er een ongeluk was gebeurd. We kwamen redelijk snel toch weer aan bij het hotel en moesten nu afscheid nemen van die lieve Dil. Onze chauffeur die ons door een groot deel van Nepal heeft gereden. Ook afscheid nemen van hem vonden we niet leuk. Het is een bovenste beste kerel. Met een ‘Namesté’ en een dikke fooi hebben we hem tot ziens gezegd en liepen we naar het hotel.

In het hotel stonden twee vrienden van Nima op ons te wachten. (Nima is de eigenaar van de paarden in Langtang weet je nog?) Santosh had via de telefoon geregeld dat die vrienden bij ons hotel zouden staan om de paardencap van Leonie op te halen. Die wilden we kado doen aan Nima omdat hij er zo vaak mee rond liep. We hadden er een briefje bij gedaan waarin we hem nogmaals bedankten voor de geweldige tijd in Langtang. Santosh heeft dat stuk tekst weer vertaald in het Nepalees want Nima spreekt niet zo goed engels. De volgende dag worden we om 15:30 weer opgehaald door Santosh en een taxi om ons naar de luchthaven te brengen. Helaas is het dan alweer voorbij. Voor nu gingen we nog snel een hapje eten, douchen en naar bed. Morgen nog wat winkelen, tas inpakken en klaarmaken voor de grote terugreis.

Tot snel allemaal!

dikke kus en veel liefs,

Leonie en Edo-Jan

n